• БИДНИЙ ТУХАЙ
    • ҮҮСГЭН БАЙГУУЛЛАГЧ
    • ТҮҮХЭН ЗАМНАЛ
    • СУДАЛГААНЫ ТУХАЙ
    • АЙМГУУДЫН ӨРСӨЛДӨХ ЧАДВАРЫН ЧУУЛГАН
    • МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ
    • ТҮГЭЭМЭЛ АСУУЛТ, ХАРИУЛТ
    • ХОЛБОО БАРИХ

Сэлэнгэ

1931 онд “Газар тариалангийн аймаг” нэртэйгээр байгуулагдаж, 1934 онд ард түмний хүсэлтээр Сэлэнгэ аймаг хэмээн нэрлэжээ. Аймгийн төв нь Сүхбаатар хот, нийслэл Улаанбаатар хоттой төмөр зам болон асфальтан хучилттай замаар холбогддог ба нийслэлээс 321 км зайтай оршино.

Сэлэнгэ аймаг нь газар тариалан голлон хөгжүүлсэн аймаг. Манай орны газар тариалангийн талбайн үлэмж хэсэг Орхон, Сэлэнгийн сав газарт төвлөрсөн байдаг. Улсын үр тарианы 45 орчим хувийг үйлдвэрлэдэг, 570 гаруй мянган малтай. Сэлэнгэ аймагт мод боловсруулах, гурилын, хүнсний, спирт бал бурмын үйлдвэр, вагон засварын газрууд байдаг. Сүхбаатар хот төмөр зам ба авто замын гол зангилаа нутаг бөгөөд хилийн байнгын чухал гарцын нэг юм.

Газар зүй

Сэлэнгэ аймаг Монгол орны нутгийн хойд хэсэгт Орхон, Сэлэнгийн сав газарт оршдог. Нутгийн баруун хойд хэсгээр юрийн хурдас, өмнөд хэсгээр нь герциний боржин, зүүн хэсэгт гүний боржин тархжээ.

Ургамал, амьтан

Нутгийн уулархаг хэсгээр ой хөвч тайга, бусад хэсгээр бэлчээрийн ургамал, гол мөрдийн хөндийгөөр шугуй ургажээ. Ойн ба хээрийн амьтад тархсан.

Онцлог газрууд

Аймгийн нутагт нүүрс (Улаантолгой, Шарын гол), төмөр (Төмөртэй, Төмөртолгой), алт (Их Алтат, Бугант, Толгойт) болон барилгын материалын баялаг бий. Сэлэнгэ, Орхон, Хараа, Ерөө зэрэг манай орны том гол мөрд урсана. Ерөө, Товхонханы, Хондын Могойн зэрэг рашаантай. Нутгийн ихэнх хэсэгт уулын хар шороон хөрс, гол мөрдийн хөндийн хагшаа хурдаст хөрс тархжээ.

Мэдээллийн эх сурвалж: http://selenge.gov.mn

https://mn.wikipedia.org/wiki

СЭЛЭНГЭ
Ерөнхий үзүүлэлтүүд2022Эрэмбэ
Нутаг дэвсгэрийн хэмжээ (мянган км2)41.218
Сумдын тоо17
Хүн амын тоо (мянга)108.94
ДНБ (оны үнээр, тэрбум төгрөг)1021.52
Нэг хүнд ногдох ДНБ (оны үнээр, мянган төгрөг)9382.14
Ажилгүйдлийн түвшин (%)24.821
Инфляци (%)16.121

ӨРСӨЛДӨХ ЧАДВАРЫН ТӨЛӨВ БАЙДАЛ, ЭРЭМБЭ

Байгаль орчны эмзэг байдлын индекc

ӨРСӨЛДӨХ ЧАДВАРЫН ЕРӨНХИЙ ҮНЭЛГЭЭ

ЭРЭМБЭЭР

20212022
Эдийн засгийн тамир тэнхээ611
Засаглалын үр ашиг33
Бизнесийн үр ашиг34
Дэд бүтэц138

ЭДИЙН ЗАСГИЙН ТАМИР ТЭНХЭЭ

20212022
Эдийн засаг46
Эдийн засгийн салбарууд23
Хүн амын амьжиргааны түвшин108
Хөдөлмөр эрхлэлт1920

ЗАСАГЛАЛЫН ҮР АШИГ

20212022
Аймгийн төсөв14
Институцийн тогтолцоо64
Бизнесийн эрхзүй37
Нийгмийн тогтолцоо1112

БИЗНЕСИЙН ҮР АШИГ

20212022
Бизнесийн орчин68
Хөдөлмөрийн зах зээл, бүтээмж132
Санхүү46
Менежментийн хэвшил212

ДЭД БҮТЭЦ

20212022
Үндсэн дэд бүтэц77
Технологийн дэд бүтэц88
Боловсрол, соёл163
Эрүүл мэнд, хүрээлэн буй орчин158

ДАВУУ ТАЛ /ЭРЭМБЭЭР/

Эдийн засгийн тамир тэнхээ
Тариалсан талбай
1
Дотоодын нийт бүтээгдэхүүн
2
Хүн амын ачаалал
3
Амьжиргааны түвшин
3
Нэг хүнд ногдох ДНБ
4
Аж үйлдвэр, барилгын салбарын хөгжил
5
100 га хадлан, бэлчээрийн талбайд ногдох малын тоо
6
Хөдөлмөрийн бирж
6
Дундаж цалин
6
Зээл
7
Засаглалын үр ашиг
Шилжих хөдөлгөөн - аймгийн төв
1
Авлига, хээл хахууль
2
Орлогын тэгш бус байдал
2
Шударга бус өрсөлдөөн
3
Хууль ёс
3
Төсвийн зарлага (%)
3
Хүнд суртал
3
Төрийн үйлчилгээ
4
Татвараас зайлсхийх
4
Шилжих хөдөлгөөн ба хүйсийн тэнцвэрт байдал
5
Бизнесийн үр ашиг
Хөдөлмөрийн бүтээмж
2
Зээл авах боломж
3
Мэргэшсэн ажиллах хүч
4
Хувийн хэвшлийн аж ахуйн нэгж
4
Санхүүгийн ур чадвар
4
Банкуудын зээлийн хүү
4
Байгууллагын хөрөнгө оруулалт
4
Хувийн хэвшлийн томоохон аж ахуйн нэгж
5
Банк, санхүүгийн үйлчилгээ
5
Чадварлаг удирдах ажилтан
5
Дэд бүтэц
Халаалтын үнэ
1
Хүнсний аюулгүй байдал
1
Эрүүл мэндийн салбарын дэд бүтэц
1
Урлагийн байгууллагын үзэгчид
2
Цэвэр агаар
2
Шатахууны үнэ
3
Холбооны салбарын нийт орлого
3
Амьдралын чанар
3
Цахилгааны үүсгүүртэй малчин өрх
3
Цахилгааны үнэ
4

СУЛ ТАЛ /ЭРЭМБЭЭР/

Эдийн засгийн тамир тэнхээ
Хөдөлмөр эрхлэлтийн түвшин
21
Ажилгүйдлийн түвшин
21
Ажиллах хүчний оролцооны түвшин
21
Хэрэглээний үнийн индекс
21
Ажилгүйчүүдийн тоо
21
Эдийн засгийн идэвхтэй хүн ам
21
Малын тоо
17
Барилгын ажил
16
Хадгаламж
15
Эдийн засгийн хөгжлийн түвшин
13
Засаглалын үр ашиг
Гэмт хэрэг
20
Жендерийн тэгш бус байдлын индекс
19
Төсвийн орлого (%)
19
Шилжих хөдөлгөөн - хот
19
Хүн амын насны бүтцийн хандлага
17
Тендер
15
Ил тод байдал
13
Бизнесийн үр ашиг
Хадгаламжийн үлдэгдэл
20
Чанаргүй зээлийн өрийн үлдэгдэл
18
Аймгийн төрх байдал
16
Компаниудын зохицох чадвар
15
Сургалт
15
Бизнес эрхлэгчдийг дэмжигч байгууллагууд
14
Зээлийн өрийн үлдэгдэл
14
Нийгмийн хариуцлага
13
Бизнесийн овсгоо самбаа
12
Хувиараа бизнес эрхлэх боломж
12
Дэд бүтэц
Хүн амын цэвэр өсөлт
20
Төрөлтийн ерөнхий коэффициент
20
Эрүүл мэндийн тусламж (сувилагч)
20
Эрүүл мэндийн тусламж (их эмч)
19
Тээврийн хөгжил
18
Тохижилт
18
Жирэмсэн эмэгтэйчүүдийн эмнэлгийн хяналтад хамрагдалт
18
Бага боловсролын хамран сургалт
17
Дунд боловсролын хамран сургалт
17
Суурь боловсролын хамран сургалт
17